Wybicie zęba jest jednym z częstszych stanów nagłych w stomatologii. Występuje często u osób po urazie, bójce. Należy pamiętać o tym, iż w pierwszej kolejności powinniśmy skupić się całościowo na pacjencie i leczyć stany zagrożenia życia jak krwotok, niedrożność dróg oddechowych. Są to dla nas działania priorytetowe. Dopiero gdy wykluczymy powyższe możemy przystąpić do pierwszej pomocy w wybiciu zęba.
Uszkodzenie zęba
Wśród najczęstszych urazów w stomatologii możemy wyróżnić zwichnięcia częściowe, zwichnięcia całkowite – wybicie zęba czy złamanie. Dziś skupimy się na wybiciu zęba czyli zwichnięciu całkowitym, które związane jest z utratą kontaktu zęba z zębodołem na skutek przerwania więzadeł ozębnej. Rokowanie różni się w zależności od wieku oraz czasu od urazu do replantacji. Duży wpływ ma również postępowanie na miejscu zdarzenia, w tym zabezpieczenie zęba o czym później. Najczęściej narażone na uraz są dzieci, u których dochodzi najczęściej do wybicia zębów przednich.
Postępowanie w wybiciu zęba
Postępowanie w wybiciu zęba polega na jak najszybszej replantacji, najlepiej w ciągu 30-60 minut. W tym celu należy niezwłocznie udać się do stomatologa. Zwichnięty ząb zabezpieczamy w jamie ustnej, możemy go włożyć między policzek, a dziąsło tak, aby znajdował się w wilgotnym środowisku – ślinie. Należy pamiętać, aby nie stosować tego u osób z zaburzeniami świadomości ze względu na ryzyko aspiracji. Ząb możemy również transportować w mleku. Nie zaleca się przechowywania zęba w czystej wodzie. Można również zakupić specjalny płyn w aptece do tego celu. Pamiętajmy, aby nie dotykać korzeni zęba, chwytamy jedynie za koronę. W przypadku zanieczyszczeń możemy delikatnie, krótko opłukać ząb. Jeżeli doszło do częściowego zwichnięcia, ząb znajduje się w loży możemy lekko przygryźć gazę w miejscu urazu, aby ustabilizować ząb i utrzymać go w miejscu. W przypadku krwawienia z zębodołu, wypełniamy go kompresem oraz przygryzamy. W przypadku nasilonego krwawienia w wyniku urazu twarzoczaszki możemy ułożyć osobę w pozycji bezpiecznej bądź na brzuchu. Możemy wykorzystać w tym celu również hemostatyczną gąbkę (Surgispon/Medisponge). Zębów mlecznych się nie replantuje. Dentysta na miejscu oceni stan pozostałych zębów, zębodołu oraz oceni wskazania do replantacji zęba. Konieczne może okazać się zdjęcie RTG, szczepienie przeciw tężcowi oraz antybiotykoterapia. Ząb po replantacji jest ustabilizowany za pomocą szyn.
Podsumowanie
Podsumowując, zwichnięcie całkowite zęba – wybicie jest dentystycznym stanem nagłym mogącym prowadzić do martwicy zęba, czy tkanek miękkich zębodołu. Pierwsza pomoc obejmuje tamowanie krwawienia, zabezpieczenie zęba oraz szybką konsultację specjalisty. Należy pamiętać, aby w pierwszej kolejności ocenić wykluczyć i leczyć stany zagrożenia życia takie jak krwotok czy zaburzenia świadomości o czym więcej tutaj.
