Wielkimi krokami zbliża się sezon letni, co widać nie tyle po pogodzie co po statystyce utonięć. Blisko 50 osób utonęło w ciągu nieco ponad miesiąca, licząc od 1.04.2024. Od na pewno 4 lat nie mieliśmy tak dużej liczby zgonów do połowy maja. W 2022 według statystyk policyjnych utonęły 444 osoby z czego ponad 100 osób spożywało alkohol przed wejściem do wody.
Niestety, brawura i alkohol stanowią główne przyczyny śmierci. Często jest to również nieostrożność podczas łowienia ryb bądź kąpiel w miejscu zabronionym. Zdarzają się również wypadki podczas żeglowania, nurkowania czy innych sportów. Krótko mówiąc, brak odpowiedzialności i wyobraźni.
JAK ZADBAĆ O BEZPIECZEŃSTWO NAD WODĄ
Aby zadbać o bezpieczny wypoczynek warto przestrzegać kilku zasad:
- Pływać w miejscu do tego przeznaczonym, unikać zbiorników retencyjnych, rzek, czy obiektów hydrotechnicznych
- Wypoczywać na kąpieliskach strzeżonych i stosować się do poleceń ratowników
- Unikać alkoholu i innych używek
- Stosować kamizelki na łodziach, kajakach
- Nie wypływać z dala od brzegu bez asekuracji
- Nie wskakiwać do nieznanej wody
- Edukować dzieci, zakładać opaski z numerem kontaktowym, prowadzić ciągły nadzór
- Odpowiednio dobierać sprzęt pływający, asekurujący
- Śledzić prognozę pogody, nie pływać po zmroku, w czasie burzy i silnego wiatru
JAK TONIE CZŁOWIEK?
Tonięcie jest procesem powodującym zablokowanie wymiany gazowej poprzez zanurzenie w cieczy.
Filmy, takie jak chociażby Słoneczny Patrol nauczyły nas błędnego wyobrażenia dotyczącego osoby tonącej. Tonięcie najczęściej spowodowane jest zachłyśnięciem wodą, co poprzedzone jest skrajnym wyczerpaniem osoby. Tonięcie przebiega w kilku fazach. Początkowo dochodzi do wstrzymania powietrza na skutek zachłyśnięcia, co powoduje niedotlenienie. Proces ten trwa w zależności od wieku i sprawności osoby ok 60s. W dalszym ciągu dochodzi do mimowolnych wdechów, co powoduje aspirację wody do dróg oddechowych. Następnie na skutek dalszego niedotlenienia dochodzi do utraty przytomności. Niestety, często nie zdajemy sobie sobie sprawy, że osoby toną w ciszy i często nie wygląda to tak spektakularnie jak na filmach. Trzeba w związku z tym zachować czujność i być wyczulonym na nieefektywne próby utrzymania się w pozycji pionowej, nieskoordynowane ruchy kończyn, brak nawiązywania kontaktu wzrokowego, zaciśnięte mięśnie twarzy, zamknięte oczy.
JAK RATOWAĆ OSOBE TONĄCĄ
Należy na wstępie zaznaczyć, że nasze bezpieczeństwo jest najważniejsze, a pomoc osobie tonącej jest zawsze bardzo ryzykowna. Nie bez przyczyny mówi się że „Tonący brzytwy się chwyta”. Osoba tonąca jest w stanie bezpośredniego zagrożenia życia i walczy o każdy oddech. W ratownictwie posługujemy się zasadą 5D:
Dowołaj – spróbuj nawiązać kontakt z osobą tonącą
Dosięgnij – możemy podać osobie żerdź, gałąź, zawsze z bezpiecznej odległości
Dorzuć – tutaj możemy wykorzystać rzutkę ratowniczą, koło ratownicze, bądź linę
Dowiosłuj – w przypadku obecności łodzi możemy podpłynąć do osoby tonącej i spróbować podjąć ją na pokład
Dopłyń – ten punkt jest przeznaczony tylko dla osób z odpowiednim sprzętem i wyszkoleniem w technikach ratowniczych gdyż jest bardzo ryzykowny
W pierwszej kolejności powinniśmy powiadomić służby ratownicze pod numerem 112, bądź 998 – Straż Pożarną.
Nad wodą możemy skorzystać również z numeru 601 100 100 – jest to numer ratunkowy nad wodą.
Gdy nie udało się nam nawiązać kontaktu z osobą poszkodowaną, należy spróbować dosięgnąć ją z pomocą jakiegoś przyrządu. Nigdy nie podajemy własnej ręki. Jeżeli się nam nie uda możemy spróbować dopłynąć łodzią, bądź rzucić osobie koło, rzutkę ratowniczą.
POSTĘPOWANIE Z OSOBĄ PODTOPIONĄ
W przypadku osób po epizodzie tonięcia bez przytomności i bez oddechu, zabiegi resuscytacyjne przebiegają tak jak w podstawowym schemacie z jedną modyfikacją dotyczącą rozpoczęcia resuscytacji od 5 wdechów. Z uwagi na niedotlenienie i związany z tym mechanizm NZK warto rozpocząć wdechy ratownicze przed uciskami klatki piersiowej. Warto również zwrócić uwagę na termoizolację – ochronę przed wychłodzeniem.
Schemat resuscytacji krążeniowo-oddechowej można zobaczyć TUTAJ.
UŻYCIE AED NA BASENIE
Defibrylator AED jest urządzeniem bezpiecznym w wilgotnym środowisku. Możemy go stosować na basenie, na łodzi, u poszkodowanego leżącego w kałuży, na deszczu. Należy jednak zadbać o to, aby klatka piersiowa pozostawała sucha.
